Mục lục nội dung
Vào tháng 10 năm 2022, Nhật Bản đã dỡ bỏ mức trần về số lượng khách du lịch nước ngoài nhập cảnh cũng như lệnh cấm nhập cảnh đối với khách du lịch cá nhân nước ngoài, qua đó nới lỏng đáng kể các biện pháp kiểm soát biên giới trong đại dịch. Hơn nữa, kể từ tháng 3 năm nay, quy tắc đeo khẩu trang, cả trong nhà và ngoài trời, hiện được tùy ý quyết định bởi từng cá nhân.
Đây là một cơn gió thuận chiều và lượng du khách đến Nhật Bản trong cùng tháng nhanh chóng phục hồi lên 1.827.500 – con số tương đương 66% so với trước đại dịch vào tháng 3/2019 và cao gấp 27,5 lần so với tháng 3/2022.
Nhật Bản dần nới lỏng các biện pháp kiểm soát biên giới trong đại dịch
Theo quốc gia/khu vực, lượng khách lớn nhất đến du lịch Nhật Bản trong tháng 3 đến từ Hàn Quốc với 466.800 lượt – tương đương 79,7% so với tháng 3 năm 2019; tiếp theo là Đài Loan với 278.900; Hoa Kỳ với 203.000 và Hồng Kông với 144.900. Ngoài ra, kể từ khi Nhật Bản nới lỏng hạn chế đi lại từ Trung Quốc vào ngày 1/3, lượng du khách từ nước này tăng gần gấp đôi lên 75.000 trong tháng Hai.
Takahide Kiuchi, Nhà kinh tế điều hành tại Viện nghiên cứu Nomura, dự báo “nhu cầu nội địa năm 2023 sẽ là 4.958 tỷ JPY (khoảng 36,7 tỷ USD), có thể nhanh chóng vượt qua mức 4.813,5 tỷ JPY (khoảng 35,7 tỷ USD) nhu cầu nội địa năm 2019 trước COVID -19 đại dịch”.
Tuy nhiên, trong khi nền kinh tế Nhật Bản đang được hồi sinh một cách nghiêm túc nhờ tiêu dùng nội địa - được thúc đẩy một phần nhờ đồng yên thấp kỷ lục, điều khiến Nhật Bản trở thành điểm đến hấp dẫn đối với khách du lịch nước ngoài - thì quốc gia này đang phải đối mặt với một thách thức đáng chú ý khi mức độ sẵn sàng tiếp nhận khách du lịch không theo kịp với tốc độ phục hồi về số lượng khách truy cập.
Thiếu lao động trầm trọng trong ngành khách sạn
Ngành khách sạn và nhà hàng đang ở trong tình thế đặc biệt khó khăn, không thể đối phó với sự trỗi dậy của du lịch trong nước.
Theo một cuộc khảo sát vào tháng 1 do Teikoku Databank công bố, tỷ lệ các công ty cảm thấy thiếu lao động (nhân viên không cố định) lên tới 81,8% đối với nhà trọ và khách sạn và 80,4% đối với nhà hàng. Trong tất cả các lĩnh vực, đặc biệt hai ngành này đang thiếu hụt lao động trầm trọng, với tỷ lệ cho nhà trọ/khách sạn ở mức cao nhất mọi thời đại.
Nhiều người trong lĩnh vực khách sạn và nhà hàng đã buộc phải giảm lực lượng lao động và hạn chế tuyển dụng mới do đóng cửa, thời gian làm việc ngắn hơn và hiệu suất kém do sự lây lan của COVID-19, đồng thời nhiều nhân viên đã chuyển sang công việc khác . Thực tế là không dễ để đưa nhân viên trở lại một khi họ đã rời khỏi ngành là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thiếu lao động trầm trọng.
Ngành công nghiệp Nhật Bản đang cố gắng giải quyết tình trạng thiếu lao động bằng cách tiếp nhận lao động nước ngoài. Ngành du lịch đã phụ thuộc rất nhiều vào việc làm bán thời gian cho sinh viên nước ngoài. Theo số liệu từ Tổ chức Dịch vụ Sinh viên Nhật Bản năm 2021, ngành khách sạn và nhà hàng chiếm gần 40% tổng số công việc bán thời gian cho sinh viên nước ngoài. Tuy nhiên, sinh viên nước ngoài làm việc bán thời gian đã hoàn toàn biến mất kể từ sau đại dịch.
Nhật Bản rơi vào nguy cơ thiếu lao động trong ngành khách sạn
Hơn nữa, sự mất giá của đồng yên, diễn ra từ nửa cuối năm ngoái, đã làm giảm đáng kể tiền lương ở Nhật Bản so với các quốc gia khác. Mặc dù đã vượt qua cuộc khủng hoảng COVID-19 và bắt đầu con đường phục hồi kinh tế, nhưng Nhật Bản không còn hấp dẫn với tư cách là một quốc gia để lao động nhập cư đến và không còn khả năng thu hút nhân viên nước ngoài .
Trong nỗ lực giải quyết vấn đề trong lĩnh vực khách sạn, các hoạt động của khách sạn đang được cải cách bằng cách sử dụng công nghệ kỹ thuật số để tăng hiệu quả. JTB, một công ty du lịch lớn của Nhật Bản, đã phát triển một nền tảng liên kết hệ thống cốt lõi của mình với các công cụ kỹ thuật số như máy ATM để tiết kiệm nhân công khi trả phòng và các hoạt động khác, đồng thời hiện đang cung cấp hệ thống này cho các khách sạn.
Tokyu Hotels, công ty điều hành 45 khách sạn tại Nhật Bản, cũng đã giới thiệu Dịch vụ khách sạn thông minh của NEC , cho phép nhận phòng tự động bằng nhận dạng khuôn mặt và mã QR, tại 39 khách sạn trên toàn quốc. Người dùng có thể đăng ký bằng cách chỉ cần giơ mặt lên thiết bị đầu cuối máy tính bảng ở quầy lễ tân nếu họ đã đăng ký trước thông tin và ảnh của khách – giúp hoạt động hiệu quả hơn.
Các biện pháp đối phó với 'du lịch quá mức'
Du lịch quá mức từ lâu đã là một thách thức đối với ngành du lịch Nhật Bản và cư dân địa phương ở các khu vực du lịch trọng điểm đã phải chịu đựng các vấn đề bao gồm đông đúc, tắc nghẽn giao thông, rác rưởi và tiếng ồn. Khả năng đa dạng hóa thời gian và khu vực mà khách du lịch ghé thăm là chìa khóa để ngăn chặn tình trạng du lịch quá mức, đồng thời cho phép ngành du lịch đạt được động lực cho sự hồi sinh.
Theo khảo sát của Cơ quan Du lịch Nhật Bản, hầu hết mọi người đi du lịch vào các ngày lễ, bao gồm cả các ngày lễ lớn của quốc gia và chỉ có 16,5% lượng du lịch diễn ra vào các ngày trong tuần, chiếm 70% số ngày hàng năm.
Nhật Bản đã trở lại và đối mặt với du lịch quá mức
Do đó, chính phủ đang nỗ lực để đa dạng hóa nhu cầu đi lại bằng cách tăng số lượng phiếu giảm giá được cấp cho các chuyến đi trong tuần trong chương trình hỗ trợ du lịch trên toàn quốc. Giờ đây, khi sự phổ biến của hình thức làm việc từ xa đã giúp cho việc kết hợp công việc và đi lại vào các ngày trong tuần trở nên khả thi, việc tạo ra các biện pháp khuyến khích mới, chẳng hạn như ngày nghỉ làm việc, cũng có thể giúp cân bằng nhu cầu đi lại.
Đa dạng hóa các điểm đến du lịch là một vấn đề quan trọng khác. Trước đại dịch, tỷ lệ lấp đầy các cơ sở lưu trú tại Osaka, Kyoto và Fukuoka - nơi tập trung nhiều khách du lịch - đã tăng lên gần 80%, và những tác động tiêu cực của tình trạng du lịch quá tải đang được chỉ ra.
Tuy nhiên, tại nhiều tỉnh nằm dọc theo các tuyến du lịch tiêu biểu cho du khách nước ngoài, tỷ lệ lấp đầy các cơ sở lưu trú chưa đến 50%, dẫn đến sự khác biệt giữa các vùng. Trong tương lai, điều quan trọng là phải khắc phục những khác biệt khu vực này bằng cách quảng bá các điểm đến đa dạng của Nhật Bản và tăng số lượng người đến thăm các điểm du lịch không mang tính đại diện bằng cách thu hút du khách quay lại.
Hướng tới tương lai mới cho du lịch Nhật Bản
Chỉ số Phát triển Du lịch & Lữ hành của Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2021: Tái thiết vì một Tương lai Bền vững và Khả năng phục hồi đã xếp hạng Nhật Bản ở vị trí đầu tiên trong bảng xếp hạng chỉ số phát triển do tốc độ phục hồi của ngành du lịch và lữ hành sau sự tàn phá do đại dịch gây ra.
Giả định rằng ngành du lịch và lữ hành sẽ đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế và xã hội toàn cầu, báo cáo nhấn mạnh rằng đầu tư vào các động lực phát triển của ngành sẽ rất quan trọng trong tương lai.
Trong khi đó, Atsushi Takahashi của JR East Japan Planning Inc đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về cách tiếp cận du lịch trong quá khứ của Nhật Bản và thay vào đó thúc giục một cách suy nghĩ mới. “Từ lâu chúng ta đã đưa ra quyết định dựa trên trực giác, kinh nghiệm và các giả định. Ông nói: “Chúng tôi đã đưa ra quyết định trong một thời gian dài mà không cần xem xét dữ liệu.
Sự phục hồi của du lịch Nhật Bản đang dần vươn lên đứng đầu
“Tiếp thị ban đầu là chọn giải pháp tốt nhất vào thời điểm đó từ nhiều giả thuyết xuất hiện tùy thuộc vào cách dữ liệu được xem và diễn giải. Tuy nhiên, trong lĩnh vực du lịch, tôi thấy điều này vẫn còn quá nông cạn.”
Những quan sát của ông nhấn mạnh niềm tin của ông rằng các sáng kiến dựa trên dữ liệu trong ngành du lịch của Nhật Bản cũng rất cần thiết để giải quyết các vấn đề mà ngành này phải đối mặt ngày nay, cũng như cung cấp các hình thức dịch vụ du lịch hoàn toàn mới.
Trước đại dịch, Trung Quốc đứng đầu về số lượng du khách nước ngoài đến Nhật Bản theo quốc tịch và khu vực, chiếm 25,6% thị phần . Hiện tại, có những hạn chế trong việc cấp thị thực du lịch cho công dân Trung Quốc, nhưng nếu những hạn chế này được dỡ bỏ trong tương lai, số lượng du khách từ Trung Quốc dự kiến sẽ tăng nhanh.
Ngoài ra, Expo 2025 Osaka Kansai – sẽ được tổ chức trong sáu tháng và xoay quanh chủ đề 'Thiết kế xã hội tương lai cho cuộc sống của chúng ta' – dự kiến sẽ thu hút 3,5 triệu khách du lịch nước ngoài.
Với số lượng du khách dự kiến sẽ tăng đột biến như vậy, câu hỏi đặt ra là làm thế nào Nhật Bản có thể giải quyết các vấn đề mà ngành du lịch và khách sạn đang phải đối mặt, đồng thời tạo ra và cung cấp các dịch vụ mang lại giá trị cho các hình thức du lịch mới.